Sabine Lautenschläger verlaat het dagelijks bestuur van de ECB voortijdig. De Duitse stapt per 31 oktober op, waarschijnlijk vanwege het recente beleid en de plannen van de ECB. Lautenschläger is de derde Duitse centrale bankier die de ECB verlaat. Macro-econoom Edin Mujagić stelt dat er twee Duitse monetaire economen zijn die kans hebben om haar op te volgen. Beiden zijn in hun opvattingen over centraal bankieren nog Italiaanser dan Mario Draghi, stelt Mujagić.
In de avonduren op 25 september meldde de ECB dat Sabine Lautenschläger per 31 oktober de bank zal verlaten. Haar benoemingstermijn loopt nog tot begin 2022. Lautenschläger is lid van het zeskoppig dagelijks bestuur van de ECB. Het voltallige bestuur bestaat uit het dagelijks bestuur en de presidenten van de centrale banken van de eurolanden.
Het is niet de eerste keer dat een Duits lid van het dagelijks bestuur van de Europese Centrale bank (ECB) opstapt. Op 9 september 2011 kondigde Jürgen Stark zijn vertrek aan. De ECB gaf ‘persoonlijke redenen’ aan als verklaring; iedereen wist dat dat onzin was. De echte reden was dat Stark zich niet kon vinden in het beleid van de ECB.
In tegenstelling tot Starks vertrek destijds, gaf de ECB nu geen persoonlijke omstandigheden als reden aan. De bank gaf geen enkele reden. Dat lijkt erop te wijzen dat Lautenschläger de bank verlaat omdat het beleid en de beleidsplannen van de ECB indruisen tegen haar monetaire principes, net zoals dat het geval was in het geval van Stark in 2011 maar ook bij Bundesbank-president Axel Weber eerder dat jaar.
Het vertrek van Lautenschläger is in mijn ogen een bewijs dat de saamhorigheid en collegialiteit van het ECB-bestuur, ontstaan onder presidenten Duisenberg en Trichet, onder Draghi ver te zoeken is. Onder zijn leiding is het bestuur diep verdeeld geraakt. Het besluit van de ECB eerder deze maand de rente verder te verlagen en opnieuw te starten met opkopen van obligaties ondanks het feit dat minstens 7 en volgens andere bronnen zelfs 12 van de 25 leden ertegen waren, illustreert dat. Ondanks die tegenstand drukte Draghi niet alleen zijn zin door maar bagatelliseerde hij ook nog de omvang van de tegenstand vervolgens in de persconferentie na afloop. Hij deed er enkele dagen geleden in het Europees Parlement nog een schep bovenop door de openlijke kritiek op zijn beleid “gevaarlijk en onverantwoord” te noemen.
Het vertrek van Lautenschläger per 31 oktober –samen met Draghi overigens – betekent dat de EU-leiders nog voor het einde van het jaar twee nieuwe bestuursleden moeten benoemen. Eind van het jaar vertrekt het Franse lid van het dagelijks bestuur namelijk omdat zijn termijn afloopt. De kans is groot dat een Italiaan zijn plaats in zal nemen. Wat de opvolging van Lautenschläger betreft; het zou mij niet verbazen als de Duitse regering Peter Bofinger of Marcel Fratzscher naar voren schuift. Beide zijn monetaire economen maar wel zeer atypische Duitse monetaire economen. Toen de naam van Mario Draghi werd genoemd als opvolger van Trichet, accepteerde Duitsland hem omdat hij volgens Bild ‘het meest Duitse kandidaat was’. Ik vermoed dat over Draghi inmiddels heel anders wordt gedacht bij de oostenburen. Bofinger en Fratzscher zijn beide het beste te omschrijven als monetaire economen die van Draghi nog een havik maken.
Overigens: als de EU-leiders er niet in slagen voor 31 oktober de opvolger van Lautenschläger aan te wijzen, zal haar vertrek betekenen dat na 31 oktober Frankrijk 3 van de 24 leden zal leveren: behalve de nieuwe president Christine Lagarde is er ook nog het zittende lid van het dagelijks bestuur Benoit Coeure én de aanvoerder van de Franse centrale bank François Villeroy de Galhau. Duitsland zal dan één lid hebben, de Bundesbank-president Jens Weidmann.
Dit is een column van Edin Mujagić, hoofdeconoom van OHV Vermogensbeheer. Mujagić deelt zijn macro-economische overpeinzingen ook regelmatig in Effect.
Heeft u nog geen abonnement op Effect? Word voor slechts 75 euro per jaar lid van de VEB, dan ontvangt u Effect iedere maand.